بیمارستان حضرت امیرالمؤمنین (ع) خدابنده

NICU مخفف جمله انگلیسی «بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان» است. این بخش مسوول پذیرش و مراقبت ویژه از نوزادان نارس یا نوزادان پرخطر و بیمار است. همچنین تامین نیازهای نوزاد، پیشگیری از عفونت، تغذیه مناسب، امکان دسترسی آسان و سریع به ابزار و تجهیزات تخصصی در این بخش فراهم است.
تولد یک کودک فرآیندی حیرت انگیز و در عین حال پیچیده است که همراه با آن بسیاری از تغییرات جسمی و عاطفی برای مادر و نوزاد رخ می دهد.

کودک بعد از تولد باید در موارد زیادی خود را با شرایط زندگی در خارج از بدن مادر تطبیق دهد. خارج شدن از رحم به این معنی است که نوزاد دیگر نمی تواند برای کارکردهای فیزیولوژیک مهم بدن به گردش خون و جفت جنین وابسه باشد.

قبل از تولد، تنفس، تغذیه، دفع مواد زائد و محافظت ایمونولوژیک همگی از مادر هستند. وقتی که یک نوزاد به دنیا می آید کارکرد همه سیستم های بدن به طور چشمگیری نسبت به آنچه در دوران جنین اتفاق می افتاد، تغییر می کند.

• در ریه ها باید هوا جریان یابد
• گردش خون قلبی و ریوی تغییر می کند
• سیستم گوارش باید شروع به هضم مواد غذایی و دفع مواد زائد کند
• کلیه ها باید کار خود را برای تنظیم مایعات و مواد شیمیایی بدن و دفع مواد زاید آغاز کنند
• کبد و سیستم های ایمونولوژیک بدن باید مستقل عمل کنند

سیستم های بدن نوزاد بعد از تولد باید به شیوه جدیدی عمل کنند و گاهی اوقات نوزاد در انتقال به دنیای جدید با مشکل مواجه می شود. زایمان پیش از موعد، داشتن زایمان سخت یا نقائص هنگام تولد می تواند این تغییرات را با چالش بیشتری مواجه کند. خوشبختانه در این موارد مراقبت های ویژه نوزادان در دسترس قرار دارد.

 بخش مراقبت های ویژه نوزاد چیست ؟

کودکان تازه متولد شده ای که به مراقبت ویژه پزشکی نیاز دارند اغلب در بخشی از بیمارستان به اسم NICU بستری می شوند. این بخش ترکیبی از تجهیزات پیشرفته و کادر بهداشتی متخصص است تا برای این نوزادان مراقبت های تخصصی را فراهم کنند.

چه نوزادنی به NICU نیاز دارند ؟

• نوزادانی که قبل از ۳۷ هفتگی به دنیا آمده اند
• در هنگام تولد کم وزن هستند
• دوقلو و یا چند قلو ها
• نوزادان با عارضه های جسمی مثل مشکلات قلبی، عفونت، نقائص حین تولد

شرایط ذیل احتمال بستری شدن در NICU را بیشتر می کنند. اگرچه هر نوزاد باید جداگانه به دقت توسط پزشک مورد بررسی قرار گیرد.

شرایط مادر:

• سن کمتر از ۱۶ و بیشتر از ۴۰
• استفاده از الکل یا مواد مخدر
• دیابت
• فشار خون بالا
• خون ریزی
• ابتلا به بیماری های مقاربتی
• حاملگی چند قلویی
• مایع آمنیوتیک خیلی کم یا خیلی زیاد
• پارگی زودرس غشاء
• زایمان سزارین

شرایط نوزاد:

• تولد در بارداری کمتر از ۳۷ یا بیشتر از ۴۲ هفته
• وزن کمتر از ۲.۵ یا بیش از ۴ کیلوگرم
• کوچک بودن نسبت به سن بارداری
• نقائص حین تولد
• مشکلات تنفسی مثل تنفس سریع، خر خر کردن یا آپنه
• عفونت هایی مانند تبخال، استرپتوکوک، کلامیدیا
• تشنج
• هیپوگلیسمی ( قند خون پایین )
• نیاز به اکسیژن اضافی یا مانیتورینگ، تزریق وریدی
• نیاز به درمان خاص یا دیگر روش ها مثل تزریق خون

نحوه پذیرش:

در بخش NICU پذیرش بیمار به صورت مستقیم یا غیر مستقیم صورت می گیرد .

پذیرش به صورت مستقیم از اتاق عمل یا زایمان به وسیله انکوباتور پرتابل از طریق آسانسور موجود در بخش نوزادان که در اتاق نرسری می باشد وارد بخش می شوند و تحویل یکی از پرستاران یا ماماهای بخش داده می شود . و نوزاد بلافاصله به تخت احیاء و زیر وارمر گذاشته و ترشحات دهانی و بینی ساکشن شده و ادمیت می شود. و سپس مانیتورینگ و کنترل علائم حیاتی ، اندازه گیری وزن و قد و Vitk تزریق میشود. و توسط پزشک مقیم معاینه میشود و سپس در سرویس یکی از پزشکان آنکال بستری می گردد. حال بر اساس وضعیت بالینی نوزاد بستری در NICU و یا post می گردد و سپس order های پزشک را اجراء کرده که طبق روتین نوزادان بستری در NICU و یا post حتماً ازمایشات ارسال و گرافی از ریه انجام و اجرا میشود. سرم تراپی شروع می شود. و دوره درمان آنتی بیوتیک گذاشته شود. و در بعضی از موارد هم نوزاد اینتوبه و تزریق سوروانتا صورت می گیرد. در بخش مراقبت ویژه کلیهً نوزاد توسط پزشکان فوق نوزادان ویزیت میشوند. برگه دستور بستری توسط پزشک مقیم نوشته و به همراه یکی از والدین داده تا کارهای پذیرش را انجام داده و پس برگه پذیرش و بستری توسط والدینی به بخش تحویل داده میشود.که این پذیرش از طریق کلینیک یا اورژانس یا مطب یا بیمارستان های دیگر صورت می گیرد. نوزاد را به همراه برگه پذیرش بستری در سرویس یکی از آنکال ها وارد بخش گردیده و توسط پزشک مقیم معاینه می گردد. و در سرویس یکی از آنکال ها بستری می گردد. و باقی موارد و اجرائیات مثل پروسه قبل می باشد.

کلیه ی نوزادان متولد شده در این بیمارستان توسط ماماهای اتاق زایمان با انکوباتور پرتابل به وسیله آسانسور موجود در بخش نوزادان که مستقیم از اتاق عمل به بخش نوزادان تحویل داده وارد بخش می شوند و تحویل یکی از پرستاران یا ماماهای بخش نوزادان می گردد.

بعد از شستشوی دست و پوشیدن دستکش در حضور ماماهای اتاق زایمان نوزاد زیر وارمر گذاشته می شود. سپس شروع به چک کردن نوزاد می پردازند که عبارتند از :

• دستبند نوزاد با برگه آپگار نوزاد بطور کامل چک می شود. نام و نام خانوادگی مادر، نام و نام خانوادگی پدر، نام پزشک زنان مادر
• جنسیت نوزاد با برگه آپگار مطابقت داده می شود .
• بند ناف نوزاد از کلامپ و خونریزی چک می شود .
• وضعیت ظاهری به طور کامل چک می شود. اگر موردی غیرطبیعی دیده می شود حتماً به مامای اتاق زایمان شفاهاً گفته شود و در برگه آپگار ثبت می شود .
• نمونه خون بند ناف نیز تحویل گرفته می شود.
• پشت برگه آپگار توسط فرد تحویل گیرنده به طور کامل می بایست پر شود.
  در آخرین مرحله در صورت نبودن مشکل مامای اتاق زایمان بخش نوزادان را ترک می کند .
• قبل از شروع ادمیت حتماً حوله خیس را بر داشته و نوزاد را خشک می کنند.

مراحل ادمیت یک ساعت پس از تولد عبارتند از:

• پرستار با ماما شروع به ادمیت نوزاد می کند که عبارت از قد ، وزن ، دور سر ، دور سینه اندازه گیری می شود .
• ترشحات داخلی دهان و بینی با ساکشن تخلیه می شود.
• سپس با فدینگ تیوپ مقعد نوزاد را از لحاظ باز بودن با احتیاط چک می کنند.
• در صورتیکه فدینگ تیوپ از سوراخ بینی و مقعد رد نشود به پزشک مقیم داخل بخش و پرستار مسئول شیفت خیلی سریع اطلاع داده می شود .
• عبور NGT ازمری نوزاد صحت بررسی آتزری مری
• نوزاد توسط پزشک مقیم ویزیت می شود.

بعد از این که تمام این مراحل تمام شد مرحله بعدی تزریق واکسن است:

• تزریق واکسن هپاتیت B mg IM ۵/۰
• تزریق ویتامین K ۱ mg IM
• کلیه مشخصات پذیرش نوزاد بر روی کارت واکسن و کارت بالای سر نوزاد ثبت می گردد .
• لباس نوزاد بر حسب دختر و یا پسر بودن پوشانیده می شود و سپس نوزاد داخل کات قرار می گیرد. و بعد توسط پرستار بخش نوزادان به اتاق مادر ( واقع در بخش زنان ) به پدر تحویل داده می شود و مجدداً دستبند نوزاد با پدر چک می شود به پدر یا یکی از اقوام خانم حاضر در اتاق آموزش لازم داده می شود. شماره های بخش که شامل ۲۲۴۳ و ۲۲۴۶ پشت کارت بالای سر نوزاد نوشته می شود.
• بعد از آوردن مادر، پرستار یا ماما مسئول جهت Breast Feed کردن به اتاق مادر می رود و این شیردهی نوزاد انجام خواهد شد. به پدر و یا اقوام حاضر آموزش داده می شود که می توانند نوزاد را در آغوش بگیرند. و در صورتیکه نوزاد دچار کبودی شد یا صدای ناله داشت. منتظر ورود مادر نشده و سریعاً به بخش نوزادان اطلاع داده شود.
• در صورتیکه مادر یک ساعت اول بعد از تولد به هر دلیلی وارد بخش زنان نشد جهت شیردهی اولیه حتماً توسط پرسنل بخش نوزادان پیگیری تا در صورت لزوم نوزاد مجدداً جهت شیر خوردن به ریکاوری اتاق زایمان برده و یا توسط پزشک مقیم در مورد شیر خوردن ابتدایی تصمیم گیری شود.

ترخیص بیماران :

اتاق ترخیص نوزاد در این اتاق مجهز به صندلی کنار تخت نوزادمی باشد به همراه نرس. نوزادانی که در بخش بستری و دوره درمان به انجام رسیده و بهبودی کامل دست یافته اند و BF شده است . و آماده ترخیص می باشد. در این اتاق جمع آوری شده و نوزادان بغل مادر گذاشته و شیر داده می شود و لباس پوشیدن، حمام دادن، نحوه تعویض پوشاک نوزاد،نحوه نگهداری بندناف ، بغل گرفتن نوزاد، دادن داروهای خوراکی از جمله ویتامین ها ، نسخه های دارویی ، پیگیری پس از ترخیص مثلاً در صورت نیاز و دستور پزشک انجام سونوگرافی ها ، معاینه چشم مخصوصاً در نوزادانی که اینتویه بوده و یا پره مچوریتی (نارس) زیر w۳۶ می باشد انجام ROP ( رتینوپاتی ) پس از ترخیص – ABR ( سنجش شنوایی) سه ماهگی ، سونوگرافی در یک ماهگی ویزیت ۴۸ ساعت آینده توسط پزشک ادامه واکسیناسیون توصیه می شود . انجام آزمایشات غربالگری ، و کپی از خلاصه پرونده، پمفلت های آموزشی و یک آلبوم خاطرات کودکی و سی دی آموزشی به والدین داده میشود . و در دفتر ثبت آموزشی از والدین امضاء و اثر انگشت گرفته می شود. و هنگامی که یکی از والدین پدر نوزاد برگه ی ترخیص را به بخش تحویل داده به نوزاد قطره فلج اطفال خورانده میشود و سپس از بخش و بیمارستان خارج می گردد .

ترخیص نوزاد سالم :

بعد از ویزیت پزشک متخصص اطفال در صورت داشتن دستور ترخیص این مراحل باید طی شود :

1. نوزاد با کات و به همراه پدر و نیز کارت شناسایی پدر در صورت نبودن پدر به هر دلیلی یا عموی نوزاد و در صورت نبودن آنها با هماهنگی با سوپروایزر و آقای دکتر معظمی به بخش نوزادان آورده می شود.

ادامه بعد از گرفتن برگه خروج

1. قطره فلج اطفال خوراکی به نوزاد داده می شود .
2. توصیه به انجام ویزیت در ۴۸ ساعت آینده
3. پمفلت های آموزش غربالگری داده می شود.
4. توصیه به انجام تست های غربالگری در بین روزه های ۶-۴ تولد نوزاد و آدرس مراکز غربالگری در بخش نوزادان موجود است که تحویل والدین می گردد .
5. کارت واکسن به والدین داده می شود و در مورد انجام واکسیناسیون توصیه کافی می گردد.
6. CD آموزش شیردهی و نیز آلبوم خاطرات کودکی تحویل داده می شود.
7. در مورد علائم ناکافی بودن شیر مادر و بعلاوه ایکتر توصیه می شود.
8. دستبند نوزاد مجدداً چک می شود و نوزاد تحویل پدر می گردد و در دفتر تحویل به والدین امضاء و اثر انگشت گرفته می شود